Coğrafi işarə qeydiyyatı sual cavab

Coğrafi İşarə Nədir?Diqqətə çarpan bir xüsusiyyəti, ünü və ya digər xüsusiyyətləri etibarilə kökə olduğu bir sahədə, bölgə, bölgə və ya ölkə ilə qaynaşmış bir məhsulu göstərən ad və ya işarələrə "coğrafi işarə" deyilir.

coğrafi işarələr, ayırd edici xüsusiyyəti ilə ön plana çıxan və olduğu bölgə ilə qaynaşan təbii məhsullar, kənd təsərrüfatı, mədən və əl sənətləri ilə sənaye məhsullarına verilən işarələrdir.

Bir bölgənin hər hansı bir məhsulu, meyvəsi, daşı, mədən digər bölgələrdə üretilenleri fərqli ola bilər və ya bir bölgədə çıxarılan xalça, kilim, parça, çini və s. hər hansı bir səbəblə ün qazanmış ola bilər. Bu məhsulların üzərində o bölgənin adının istifadə edilməsi, istehlakçılar tərəfindən o məhsulun bənzərlərindən fərqli xüsusiyyətlərə sahib olduğu şəklində qəbul edilə.

istehlakçılar, söz mövzusu bölgə adıyla satılan məhsulları o bölgənin adına duyduqları etibarla, eyni növdəki digər məhsullara seçim edə bilərlər.

coğrafi işarələr, ənənəvi məlumatın bir məhsul kimi şekillendirildiği, paketlendiği, alındığı və satıldığı bir ölçüdədir. məhsulun keyfiyyəti, ənənəvi istehsal metodu və coğrafi qaynağı arasında qurulan möhkəm bağı işarələyən bir güvencedir. Coğrafi işarələr mənşə adı və mahrec işarəsi olaraq iki ayrı şəkildə dəyərləndirilir.

Mənşə Adı Nədir?

Coğrafi işarə qorumasına mövzu edilən məhsulun istehsalı, işlənməsi və digər əməliyyatlarının hamısı, sərhədləri müəyyənləşdirilmiş coğrafi sahədə reallaşmaq məcburiyyətində isə bu vəziyyətdə olan coğrafi işarələrə "mənşə adı" deyilir. mənşə adı, mənşə adına mövzu məhsulun hamısı ilə təyin olunan yerdə çıxarılmış olmasını tələb edir.

Məhsullar aid olduqları coğrafi bölgənin xaricində üretilemez. Çünki məhsul, ancaq aid olduğu bölgə içində çıxarıldığı təqdirdə xüsusiyyətlərini qazana.

(Məsələn; Eskişehir Lületaşı, Erzincan Tulum Peyniri, Ege Pambığı, Malatya kayısısı, Elazığ Öküzgözü Üzümü)

Mahrec işarəsi Nədir?

məhsulun istehsalı, işlənməsi və digər əməliyyatlarından ən az biri, sərhədləri müəyyənləşdirilmiş coğrafi sahədə reallaşmaq məcburiyyətində isə bu vəziyyətdəki coğrafi işarələrə “mahrec işarəsi” deyilir.

Mahrec işarəsinə mövzu olan məhsulun xüsusiyyətlərindən ən az birinin o bölgədən kaynaklanması şərtiylə, bölgə xaricində da çıxarıla söz mövzusudur.

bu istehsalda, olduqları coğrafi bölgəyə aid istehsal üsullarının eynilə istifadə edilməsi və məhsulun keyfiyyətinin eyni olması şərtdir.

(Məsələn; Damal Körpəni, Isparta Xalçası, Siirt Battaniyesi, Adana kababı, Çorum Leblebisi, Mardin Qabırğa)

Coğrafi İşarələrin Digər Sənaye Mülkiyyət haqqlarından Fərqi Nədir?

coğrafi işarələr, tək bir istehsalçıya deyil, müəyyən şərtlər altında istehsal edən kəslərin hamısını qoruyar.

Çünki; coğrafi işarə alansal, yerli, regional, Ərazi ümumiliyi, bir mənada anonimliğe sahib olub, təmin etdiyi haqq müəyyən bir şəxsə və ya bəzi kəslərə bağlana.

Coğrafi İşarə tescilinin Məqsədi

• Coğrafi işarəyə mövzu olan məhsulun keyfiyyətinin qorunması,
• Bilinən xüsusiyyətdə istehsalının təmin edilməsi,
• Coğrafi işarəyə mövzu olan bölgədə və ya xüsusiyyətdə istehsal edənlərin müdafiədən prioritetli olaraq yararlanmalarının təmin edilməsidir.
• Ölkənin milli və mədəni dəyərlərinin qorunmasıdır.

Qeydiyyatdan keçmiş Təmin Qoruma Niyə Əhəmiyyətlidir?

Coğrafi işarələrin tescilinin məqsədi, ümumi xüsusiyyətləri etibarilə istehsalı, qaynağı kimi bir sıra yerli xüsusiyyətlərinə bağlı olaraq müəyyən bir ünə qovuşmuş məhsulların qorunmasını təmin etməkdir.

Ölkəmizdə hər ilin, hətta hər mahalın müəyyən bir məhsulun istehsalına qaynaq təşkil etdiyi və bu məhsul ilə ünlenmiş olduğu bir gerçəkdir.

təbiilik, geleneksellik, davamlı keyfiyyət, regional inkişaf və dünya bazarında rəqabət edə bilmə təminatı kimi bütün bu xüsusiyyətlər coğrafi işarələrin əlavə dəyərləri arasında sayılır.

Kimlər Coğrafi İşarə müraciətində tapıla?

• Məhsulun istehsalçısı olan fiziki və ya hüquqi şəxslər
• istehlakçı dərnəkləri
• Mövzu və coğrafi bölgə ilə əlaqədar dövlət qurumları

Coğrafi işarə müraciətində etmək haqqına sahibdirlər.

Coğrafi işarə Kimlər istifadə edə bilərsiniz?

coğrafi işarəsi, qeydiyyatı təşkil edilən şərtlərə uyğun istehsal edən hər kəs istifadə edə bilər.

Coğrafi İşarə olaraq qeydiyyat edilə bilməyəcək İşaretler Nələrdir?

• Coğrafi işarə tərifinə uyğun gəlməyən adlar və işarələr,
• Məhsulun öz adı olmuş adlar və işarələr,
• Məhsulun gerçək qaynağı mövzusunda xalqı yanıltabilecek olan bitki növləri, heyvan soyları və ya oxşar adlar,
• Cəmiyyət nizamı və ümumi əxlaqa zidd işarələr,
• Paris Konvensiyası və Dünya Ticarət Təşkilatını quran razılaşmağa üzv ölkələrdə qorunmayan və ya müdafiə sona çatmış və ya istifadə edilməyən adlar və işarələr.

Coğrafi İşarələrin müdafiəsi

Türkiyədə coğrafi işarələr, 1995 tarix və 555 saylı Qanun Hökmünde Fərman daxilində qeydiyyat edilərək qorunarlar.

Coğrafi işarədə Qeydiyyatdan və etiraz müddəti

Türk Patent İnstitutu, özünə edilən coğrafi işarə başvurularını araşdırar. Məlumat və sənədlərində yoxdur olan müraciət edilərək, əskikliklərini aradan qaldırması üçün 3 ay müddət tanıyar. Müddəti içində nöqsanlar aradan qaldırılmazsa müraciət rədd.
555 saylı KHK şərtlərini daşıyan coğrafi işarə müraciətlərdən mənşə adları Resmi Gazete ilə yerli qəzetdə, mahrec işarələri isə Cizgi Qəzet və yerli qəzetin yanında yurd səviyyəsində paylaması olan ən yüksək tirajlı gündəlik qəzetlərin birində yayımlanır.

Etiraz müddəti Cizgi Qəzetlərdəki yayım tarixindən etibarən 6 aydır. Coğrafi işarə şikayətin qeydiyyatı, Rəsmi Qəzetdə yayım tarixi etibarilə qətidir. Qeydiyyatı dəqiqləşən müraciət ilə əlaqədar qeydiyyat haqqının 3 ay içində ödənməsi lazımdır.

Türkiyədə qeydiyyat edilən coğrafi işarə Bütün Dünyada Cari midir?

Türkiyədə qeydiyyat edilən coğrafi işarələr yalnız Türkiyə sərhədləri içində etibarlıdır. Xaricdə qoruma üçün hər ölkədə, ölkə qanunvericiliyinə görə müraciət lazımdır.

Coğrafi İşarə qorumasının Sağladığı hüquqları hansılardır?

Qeydiyyatdan keçmiş adın ünündən hər hansı bir şəkildə fayda təmin edəcək məqsədlər və ya qeydiyyatdan üzrə məhsulları xatırladan ya da xatırlada məhsullarla əlaqədar olaraq qeydiyyatdan keçmiş adın vasitəli və vasitəsiz olaraq kommersiya məqsədli istifadəsi önlənər.
Söz olaraq gerçək coğrafi yeri ifadə etməklə birlikdə xalqda haqsız şəkildə məhsulun başqa yer qaynaqlı olduğu təəssüratını buraxan istifadəsi; və ya qorunan adın tərcüməsinin istifadəsi; və ya "stilində", "Tərzində", "Tipində", "Növündə", "Üsuluyla", "Orada çıxarıldığı şəkildə" və ya bənzəri digər şərh və ya terminlərlə birlikdə istifadəsi önlənər.

Məhsulun daxili və ya xarici qablaşdırmada, təqdimat və reklamında, və ya məhsulla əlaqədar hər hansı bir yazılı sənəddə təbii və ya əsas xüsusiyyət və xüsusiyyətləri ilə mənşəyi mövzusunda səhv və ya yanlış hər hansı bir şərh və ya əlamətə iştirak verilməsi önlənər.

Məhsulun mənşəyi mövzusunda xalqı yanıltabilecek şəkildə ambalajlanması və ya yanılma yarada biləcək digər hər hansı bir şəkildə təqdim edilməsi önlənər.

Coğrafi İşarələrin Ticarət markalarla Əlaqəsi Nədir?

Coğrafi işarə qeydiyyatı, fərdi mülkiyyət haqqı verməz. Coğrafi işarəyə mövzu olan məhsulun istehsalçıları üçün ortaq bir istifadə haqqı verir.

Coğrafi işarələr marka olaraq qeydiyyat edilə bilməzlər.

Coğrafi İşarə qorumasının Sağladığı hüquqları hansılardır?

Coğrafi işarədən gələn hüquqları pozulması uğrayan adam, pozuntudan doğan zərərinin kompensasiya edilməsini səlahiyyətli məhkəmədən tələb edə bilər.